Maak je denken zichtbaar

Een Stappentrein is een visueel denkinstrument dat je denken zichtbaar maakt.

Het biedt een structuur die je stimuleert om de chronologie van bepaalde handelingen of gebeurtenissen te onderzoeken.

Een Stappentrein laat je:

• een denkvraag formuleren
• mogelijke stappen benoemen en ordenen
• het eindresultaat en denkproces evalueren
• verder denken

Wil je het zelf proberen?

Je kan het gemakkelijk zelf doen in je klas. We leggen het stap voor stap uit.

Zijn je leerlingen al vertrouwd met Stappentrein en wil je ze zelfstandig laten werken?

Voorbeeld: Wat als je iets wil vertellen over je gender/ geaardheid?

Hoe pak je dat aan? Een interessante vraag om te stellen zonder die aan een concrete situatie of persoon te linken. De conversatie die gevoerd wordt tijdens deze denkoefening is belangrijk. Zelfs belangrijker dan het eindresultaat. Zorg voor een veilige en respectvolle sfeer tijdens het gesprek. Luister en waardeer: Welke argumenten komen er naar boven? Welke concrete informatie kunnen leerlingen uit dit gesprek halen? Hoe kan een leerling die met iets zit hier ongemerkt steun en tips in vinden?

Voorbeeld: Stillere leerlingen ondersteunen

Merk je in je klas dat de ene leerling vaker aan het woord komt dan de andere? Krijgen de stillere leerlingen genoeg kansen? Hoe kan je ook hen gericht ondersteunen? Je bent vast niet de enige met die bezorgdheid! Stel een stappenplan op van hoe je dat gaat aanpakken. Dat kan door samen met collega’s je denkproces visueel te maken in een Stappentrein.

Voorbeeld: Een boekje kiezen om te lezen

Een klasbibliotheek vol met boeken met interessante weetjes en spannende verhalen. Hoe heerlijk is dat! Maar hoe kies je nu een boek? In dit geval zie je een aantal stappen die je kan gebruiken om een boek te kiezen.

Ideaal voor eerste lezertjes, maar ook voor kleuters die op zoek zijn naar een boek. Je kan deze stappen ook gebruiken als voorbereiding op een bezoek aan de bibliotheek in je gemeente.

Voorbeeld: Een appelboom planten

Stel dat je een appelboom in de tuin wil planten. Hoe pak je dat aan? Onderzoek het samen met je kleuters. Waar moet je allemaal aan denken? En in welke volgorde doe je die dingen dan? Volg de ideeën van de kleuters en maak er een visuele voorstelling van met de Stappentrein.

Voorbeeld: Een gerecht maken

Samen met de leerlingen aan het koken slaan met kastanjes, hoe pak je dat aan? Welke stappen zijn er en hoe volgen die elkaar op? Onderzoek de chronologie van het hele gebeuren, door gemeenschappelijk na te denken over de verschillende stappen die jullie te wachten staan.