Een nieuw schooljaar, hoe begin je daar eigenlijk aan? We mogen op de koffie in freinetschool De Steltloper in Geel-Oosterlo. Daar is het hele team samen om het schooljaar voor te bereiden.
School is nooit ver weg
“Eigenlijk start het nieuwe schooljaar al op 30 juni”, zegt coördinator Fabienne. De rest van het team beaamt. “Als je tijdens de vakantie ergens komt, op reis bent en dingen ziet, is er toch altijd de link met de school: kan ik hier iets mee doen in de klas? Hoe zou ik het aanpakken?” Senne (derde graad) maakte deze zomer een lange reis. “Ik zie bijvoorbeeld een vrouw in de Andes, in zeer authentieke klederdracht en dan zie ik dat ze een beker van Mc Donalds vast heeft. Dan denk ik: daar valt iets mee te doen, dat beeld wil ik meenemen. Het kan een gesprek openen over de wereld, over globalisering.”
Planten, Franse naambordjes en een garageverkoop
“Of de natuur”, vult Hilde (eerste graad) aan. “Op reis kom je bijvoorbeeld planten tegen die kinderen hier niet kennen. Of je ziet dingen gemaakt van natuurlijke materialen. Die ideeën neem je mee, want misschien kan je er ooit wel iets mee doen op school. In Frankrijk fotografeer ik naambordjes of teksten, ideaal voor de les Frans.”
Al hebben ze voldoende tijd genomen om te ontspannen en hun blik te verruimen, school is nooit ver weg. “Er was bij ons laatst een garageverkoop, dan denk je ook: verkoop ik het of kan ik het nog op school gebruiken? Sommige spullen zijn zo een paar keer van plaats veranderd: toch maar garageverkoop of toch maar school.”
Een ruilkast op de parking
Spullen krijgen hier een tweede leven: een kastje wordt een keukentje, een boom wordt een totempaal. Zo kreeg de Steltloper vorig jaar een ruilkast, een idee van de kinderen na een project over armoede. Ouders kunnen er kleding, speelgoed en voeding ruilen. Dit schooljaar willen ze de buurt bij het project betrekken, zodat de kast nog meer leeft.
De vergadering vandaag is er een met taart, koffie, meloenen, noten en appels. Zo zijn ze dat hier gewoon. Op de agenda onder meer: de jaarplanning, het schoolthema, materialen, 1 september, regels en afspraken en ideeën. Het lijken wat saaiere onderwerpen, maar ze vormen de basis voor wat ze hier doen: op een boeiende en actieve manier kinderen met plezier laten leren, met veel ruimte voor ervaringsgericht en zelfstandig leren.
Veel plaats om te spelen
En dat zie je ook in de klasinrichting: Sofie (jongste kleuters): “Ik heb mijn klas vorig jaar al grondig aangepakt, met hulp van ouders. Ik wou meer kleur en open ruimte, kinderen moeten kunnen bewegen. Ik maak veel gebruik van pictogrammen en hang ook al cijfers en letters. Ze moeten die nog niet kennen, maar als ze dingen visueel zien, leren ze veel.”
Rekensommen op de grond en wroeten in de aarde
Dorien (eerste graad): “Er zijn verschillende hoeken in de klas. In de rekenhoek bijvoorbeeld kunnen de kinderen op de grond rekensommen maken. Toen we vorig jaar tijdelijk uit onze klas moesten en we in het andere lokaal te weinig plek hadden gingen de kinderen spontaan op de grond werken. Dat is zo goed bevallen dat ik het dit jaar behoud. Om te rekenen moeten ze niet de juiste houding aannemen die bijvoorbeeld bij schrijven wel nodig is.
Kinderen kunnen ook buiten de klas werken, er is een hoek met spiegels of in de tuin: daar zijn heel veel dingen die kinderen kunnen prikkelen om te leren: een blotevoetenpad, een kruidenspiraal, kippenhok, vriendschapsbank, een composthoop,… De tuin is een leerplek op zich.
Er is na zo een lange vakantie wel werk in de tuin. Ik vraag of ze dat tegen 1 september ook nog in orde moeten krijgen. “Ah neen, dat doen we samen met de kinderen. In de tuin werken is boeiend en aardend. Ze kunnen er meteen invliegen.”
