Ga verder naar de inhoud

“De Nobelprijs maakt het begrip vrede tastbaar voor leerlingen”

Interview
15 juni 2023

Het Vlaams Vredesinstituut nodigt elk jaar drie klassen van de derde graad secundair onderwijs uit om samen te bepalen wie het Vredesinstituut zal voordragen als kandidaat voor de Nobelprijs voor de Vrede.

“Maar tijdens de eerste edities merkten we dat praten over een complex begrip als vrede niet vanzelfsprekend is”, vertelt Maarten Van Alstein, onderzoeker bij het Vredesinstituut. “Daarom vroegen we aan Djapo om een lesbundel uit te werken die leerlingen en leerkrachten voorbereidt op de nominatie in het Vlaams Parlement.”

De conflictvrije klas als utopie

Maarten: “Het Vlaams Vredesinstituut is een onafhankelijke onderzoeksinstelling opgericht door en verbonden aan het Vlaams Parlement. Het instituut heeft de opdracht om op een onafhankelijke manier aan beleids- en praktijkgericht vredesonderzoek te doen. Eén van onze onderzoekslijnen is vredeseducatie. We willen leerkrachten, koepels, netten en pedagogische begeleiders met wetenschappelijk onderbouwde informatie inspireren om leerlingen te laten nadenken over thema’s zoals vrede, oorlog en conflict.”

“Die begrippen zijn natuurlijk erg groots en complex. Maar ze zijn ook onlosmakelijk verbonden aan het menselijk samenleven. Kijk maar naar de oorlog in Oekraïne. Als je samenleeft met andere mensen, dan zullen er conflicten ontstaan. Ook in de klas. Als leerkracht kan je zulke conflicten niet vermijden, maar je kan ze wel aangrijpen als leerkansen: hoe ga jij om met een conflict?”

"We vroegen aan Djapo om lesmateriaal uit te werken rond vredeseducatie geschikt voor scholen van verschillende netten en onderwijsvormen. Met een mooi eindresultaat!"

Maarten Van Alstein
onderzoeker bij het Vredesinstituut.

Nobelprijs als ingangpoort

“Als hoofd van een vredesinstituut mag onze directeur Nils Duquet elk jaar een kandidaat voordragen voor de Nobelprijs. En omdat we steevast op zoek zijn naar manieren om het vredesthema tastbaar te maken, besloten we in 2022 om de nominatie in handen te leggen van Vlaamse jongeren. Sindsdien nodigen we elk jaar een aantal klassen uit middelbare scholen uit in het Vlaams Parlement. Eén dag lang dompelen we hen onder in het thema vrede, met als afsluiter een stemronde voor ‘onze’ kandidaat voor de Nobelprijs.”

“Maar na de eerste editie merkten we dat één dag onvoldoende was om een complex thema als vrede te vatten. Daarom vroegen we aan Djapo om een educatief pakket te ontwikkelen als voortraject voor de dag in het Vlaams Parlement. Het lesmateriaal moest jongeren niet alleen prikkelen rond complexe vragen zoals ‘Wat is vrede?’ en ‘Wat is conflict?’. Het moest ook geschikt zijn voor scholen van verschillende netten en verschillende onderwijsvormen. Geen sinecure!”

Respect voor ieders expertise

“Djapo-medewerker Sien ontwikkelde een magazine voor leerlingen en een werkbundel voor leerkrachten. Daarvoor werkte ze erg nauw samen met ons, ieder vanuit een eigen expertise. Wij introduceerden Sien in de literatuur over vrede en in begrippen zoals conflicttransformatie en conflicthantering. En ze legde vrijwel meteen de koppeling naar de didactiek. Het was indrukwekkend hoe snel Sien de nieuwe informatie opnam en de complexe begrippen tastbaar en concreet kon maken. Die open, constructieve samenwerking heeft ervoor gezegd dat inhoud en didactiek elkaar konden versterken.”

“Een eerste versie van de werkbundel werd uitgetest door de drie scholen die in 2023 deelnamen aan ons traject voor de Nobelprijs van de Vrede: het Atheneum Wispelberg (stedelijk onderwijs Gent), het Koninklijk Atheneum Antwerpen (GO!) en het Heilig Hart Instituut Heverlee (Katholiek Onderwijs Vlaanderen). Djapo stelde samen met ons een evaluatieformulier op voor de leerlingen en plande ook feedbackmomenten in met enkele leerkrachten. Op basis van die nieuwe input herwerkte Sien de werkbundels naar een generiek lespakket over vrede. Ook klassen die niet meestemmen in het Vlaams Parlement, kunnen vanaf het schooljaar 2023-2024 met het lespakket aan de slag.”

Heeft jouw organisatie of bedrijf ook een maatschappelijke missie? En wil je daarrond kinderen en jongeren engageren? Bekijk hoe Djapo jou daarbij kan ondersteunen. 

Gepubliceerd op 15 juni 2023

Meer inspiratie en nieuws van Djapo

“Blijven communiceren, continu naar connectie zoeken: dat neem ik mee naar mijn team!”

Interview
6 juni 2024

In 2024 nemen 11 Vlaamse leerkrachten, zorgcoördinatoren en schooldirecteurs deel aan het Europese LIFE-project. Ze gaan op zoek naar de zin van hun persoonlijke en professionele leven en buigen zich over belangrijke levensvragen. Ze lezen daarvoor inspirerende teksten, duiken samen in diepgravende gesprekken en geven op creatieve wijze uiting aan hun inzichten. Maar wat doet zo’n traject met een mens? En heeft LIFE ook impact op hoe je in je job staat? We vroegen het aan Leen Langenbick, directeur van Kunstacademie Torhout.

Waarom actiegericht werken rond afval?

Woordje uitleg
28 mei 2024

Als je in het secundair onderwijs aan de slag wil gaan rond het thema ‘afval’, dan kan je kiezen voor het lessenpakket ‘Ik zie wat jij niet ziet’ van Fost Plus en Djapo. Met dat pakket stimuleer je jongeren om actiegericht aan de slag te gaan rond huishoudelijk verpakkingsafval. Maar wat is precies de grote meerwaarde van actiegericht werken? Een woordje uitleg.

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van nieuw lesmateriaal, vormingen en projecten en laat je inspireren door de verhalen van collega's. 

Inschrijven op de nieuwsbrief