Ga verder naar de inhoud

In 5 stappen naar een klas- of schoolproject

Tips
13 februari 2023

Stel: je wil met je klas een project uitwerken rond voedselverlies. Of een van de leerlingen klaagt over het zwerfvuil op de speelplaats en jullie besluiten om het probleem met de school aan te pakken. Hoe ga je aan de slag? Onze projectontwerper helpt je om actiegericht te werken, om samen met je leerlingen een duurzaamheidsvraagstuk te onderzoeken en acties te bedenken. In vijf stappen naar meer impact? Yes, you can!

Waarom actiegericht werken?

Bij grote maatschappelijke uitdagingen kunnen leerlingen zich soms machteloos voelen, omdat ze weinig tot geen invloed hebben op wat er op politiek en maatschappelijk vlak gebeurt. Als leerkracht of school kan je er via actiegericht werken toch voor zorgen dat leerlingen grip krijgen op de (kleine) wereld rondom hen. Zodat ze beseffen: ik heb impact. 

Let wel: actiegericht werken is meer dan het kunnen uitvoeren van actie. De keuzevrijheid en het denkproces van de leerling vormen de uitgangspunten. Als leerkracht stel je dus zelf geen uitdaging of mogelijke acties voor. 

Stap 1 - prikkel

Prikkel je leerlingen om aan de slag te gaan rond het thema. Werken jullie bijvoorbeeld rond afval op de speelplaats? Geef je leerlingen enkele tablets, trek met z’n allen naar de speelplaats en laat de leerlingen foto’s nemen van het zwerfvuil. Bespreek de foto’s daarna in de klas. Zo stimuleer je je leerlingen om over het duurzaamheidsvraagstuk na te denken en groeit hun betrokkenheid.


Stap 2 - onderzoeken

Verken de verschillende facetten van het duurzaamheidsvraagstuk: context, oorzaken, gevolgen en mogelijke perspectieven. Je kan daarvoor gebruik maken van onze werkvormen. Hebben de leerlingen die algemene inzichten verworven? Ga dan na welke elementen uit het verkennend onderzoek de aandacht van de leerlingen trekken, en waarom. Zo krijg je een goed beeld van het referentiekader van je leerlingen: hun waarden, normen, gevoelens en belangen. Probeer vervolgens om met de klas een collectieve en haalbare duurzaamheidsuitdaging te formuleren. Bijvoorbeeld: “Hoe zouden we ervoor kunnen zorgen dat onze speelplaats proper blijft?”

Stap 3 - ideeën voor actie

Met behulp van brainstormtechnieken en zelfgekozen criteria bedenken de leerlingen ideeën voor acties om de duurzaamheidsuitdaging aan te pakken. Hoe meer ideeën de leerlingen bedenken, hoe meer interessante elementen ze kunnen samenvoegen. En hoe kwaliteitsvoller het uiteindelijke idee ook zal zijn.

Na de brainstorm kiezen de leerlingen een idee dat ze willen uitwerken en uitvoeren. Het visuele denkinstrument ‘In de roos’ kan jullie daarbij helpen. De leerlingen onderzoeken of hun actie overeenstemt met hun referentiekader. En of de actie het beoogde effect zou hebben.
Belangrijk: de leerlingen kunnen ook besluiten om (nog) geen actie te ondernemen. Ook die keuze is waardevol als de leerlingen erover hebben gereflecteerd.

Stap 4 - actie

De leerlingen bereiden hun actie voor en voeren ze uit. Als leerkracht kan je daarbij een vooral ondersteunende rol opnemen.

Stap 5 - reflectie

In de laatste stap reflecteren de leerlingen over de doeltreffendheid van hun actie, hoe ze met elkaar hebben samengewerkt en wat ze geleerd hebben tijdens het proces. Ze denken ook na over hun actiecompetentie: heb ik vertrouwen in het eigen vermogen om verandering te realiseren in de samenleving?

Meer info over actiegericht werken?

Gepubliceerd op 13 februari 2023

Meer inspiratie en nieuws van Djapo

Ceci n'est pas une enquête

Nieuws
19 maart 2024

Of stiekem toch wel 😊. Want het is tijd voor de midterm evaluation van ons DGD-programma! Maak 15 minuten tijd om je ervaringen met Djapo te delen en wie weet win je een Djapo-bon van 15 euro!

Duik voorbereid het voorjaar in

Tips
14 maart 2024

Van Mei Plasticvrij tot de verkiezingen in juni: het voorjaar biedt heel wat inspiratie voor maatschappelijk relevante lessen! Zoek je nog ideeën? Hier vind je lesmateriaal voor kleuter- lager en secundair onderwijs!

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van nieuw lesmateriaal, vormingen en projecten en laat je inspireren door de verhalen van collega's.